Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary | |
Rās(i). 1. ਪੂੰਜੀ। 2. ਠੀਕ, ਦਰੁਸਤ। 3. ਸਵਾਰਿਆ/ਸਜਾਇਆ। 4. ਠੀਕ ਰਾਹ ਉਪਰ। 5. ਸਚਾ। 6. ਸਚ। 7. ਰਾਸ ਪਾਣ ਲਈ, ਚੋਜ ਕਰਨ ਲਈ। 8. ਖਰੀਦਿਆ ਹੋਇਆ ਮਾਲ। 9. ਗਾਹੇ ਹੋਏ ਅੰਨ ਦਾ ਢੇਰ (ਧੜ)। 10. ਠੀਕ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਫਲਦਾ ਹੈ। 1. capital, wealth, merchandise. 2. adjusted, genuine, sets right, comes to prosper. 3. built, adorned. 4. on the right path; reclaim. 5. sincere. 6. truth. 7. to play drama. 8. merchandise. 9. property, mound of threshed grain. 10. right. 1. ਉਦਾਹਰਨ: ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਸਤੁ ਵੇਸਾਹੀਐ ਸਚੁ ਵਖਰੁ ਸਚੁ ਰਾਸਿ ॥ Raga Sireeraag 1, 11, 4:1 (P: 18). ਉਦਾਹਰਨ: ਜਿਨਾ ਰਾਸਿ ਨ ਸਚੁ ਹੈ ਕਿਉ ਤਿਨਾ ਸੁਖ ਹੋਇ ॥ Raga Sireeraag 1, 23, 2:1 (P: 22). 2. ਉਦਾਹਰਨ: ਨਾਨਕ ਆਣੇ ਆਵੈ ਰਾਸਿ ॥ Raga Sireeraag 1, 32, 3:3 (P: 25). ਉਦਾਹਰਨ: ਮਿਹਰ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਤਾਂ ਕਾਰਜੁ ਆਵੈ ਰਾਸਿ ॥ Raga Sireeraag 5, 77, 3:3 (P: 44). ਉਦਾਹਰਨ: ਲਾਲਿ ਰਤੀ ਸਚ ਭੈ ਵਸੀ ਭਾਇ ਰਤੀ ਰੰਗਿ ਰਾਸਿ ॥ (ਸੁਆਰੀ ਗਈ). Raga Sireeraag 1, Asatpadee 2, 2:3 (P: 54). ਉਦਾਹਰਨ: ਆਪੇ ਪਰਖੇ ਪਾਰਖੂ ਪਵੈ ਖਜਾਨੈ ਰਾਸਿ ॥ (ਸ਼ੁਧ ਹੋ ਕੇ). Raga Sireeraag 1, Asatpadee 2, 4:3 (P: 61). ਉਦਾਹਰਨ: ਆਪਿ ਬਿਨਾਹੇ ਆਪਿ ਕਰੇ ਰਾਸਿ ॥ (ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਭਾਵ ਜਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ). Raga Gaurhee 5, 80, 4:3 (P: 179). ਉਦਾਹਰਨ: ਜਿਨਾ ਅੰਦਰਿ ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਹਰਿ ਤਿਨ ਕੇ ਕਾਜ ਦਯਿ ਆਦੇ ਰਾਸਿ ॥ (ਸਵਾਰ ਦਿੱਤੇ). Raga Gaurhee 4, Vaar 11, Salok, 4, 2:1 (P: 305). ਉਦਾਹਰਨ: ਨਾਲਿ ਇਆਣੇ ਦੋਸਤੀ ਕਦੇ ਨ ਆਵੈ ਰਾਸਿ ॥ (ਸਿਰੇ ਨਹੀ ਲਗਦੀ). Raga Aaasaa 1, Vaar 22, Salok, 1, 3:1 (P: 474). 3. ਉਦਾਹਰਨ: ਜੋ ਨ ਢਹੰਦੋ ਮੂਲਿ ਸੋ ਘਰੁ ਰਾਸਿ ਕਰਿ ॥ Raga Aaasaa 5, 107, 3:1 (P: 397). ਉਦਾਹਰਨ: ਹੀਡੋਲੀ ਚੜਿ ਆਈਆ ਦੰਦ ਖੰਡ ਕੀਤੇ ਰਾਸਿ ॥ (ਆਰਾਸਤਾ). Raga Aaasaa 1, Asatpadee 11, 2:2 (P: 417). ਉਦਾਹਰਨ: ਮੰਦਰ ਮਿਟੀ ਸੰਦੜੇ ਪਥਰ ਕੀਤੇ ਰਾਸਿ ਜੀਉ ॥ Raga Soohee 1, Kuchajee, 1:9 (P: 762). 4. ਉਦਾਹਰਨ: ਏਵ ਭਿ ਆਖਿ ਨ ਜਾਪਈ ਜਿ ਕਿਸੈ ਆਣੇ ਰਾਸਿ ॥ (ਸੁਧਾਰੇ, ਰਾਸਤੀ ਤੇ ਲਿਆਵੇ). Raga Aaasaa 1, Vaar 2, Salok, 2, 3:4 (P: 463). 5. ਉਦਾਹਰਨ: ਮਿਠਾ ਸੋ ਜੋ ਭਾਵਦਾ ਸਜਣੁ ਸੋ ਜਿ ਰਾਸਿ ॥ Raga Goojree 3, Vaar 21, Salok, 3, 2:1 (P: 517). 6. ਉਦਾਹਰਨ: ਦ੍ਵਾਰਿਕਾ ਨਗਰੀ ਰਾਸਿ ਬੁਗੋਈ ॥ Raga Tilang, ʼnaamdev, 3, 1:2 (P: 727). 7. ਉਦਾਹਰਨ: ਰਾਸਿ ਮੰਡਲੁ ਕੀਨੋ ਅਖਾਰਾ ॥ Raga Soohee 5, 45, 1:1 (P: 746). 8. ਉਦਾਹਰਨ: ਪੂੰਜੀ ਸਾਬਤੁ ਰਾਸਿ ਸਲਾਮਤਿ ਚੂਕਾ ਜਮ ਕਾ ਫਾਹਾ ਹੇ ॥ Raga Maaroo 1, Solhaa 12, 10:3 (P: 1032). 9. ਉਦਾਹਰਨ: ਰਾਸਿ ਬਿਰਾਨੀ ਰਾਖਤੇ ਖਾਯਾ ਘਰ ਕਾ ਖੇਤੁ ॥ Salok, Kabir, 98:2 (P: 1369). 10. ਉਦਾਹਰਨ: ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੈ ਬੂਝੈ ਤਿਨਾ ਰਾਸਿ ਹੋਇ ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਸੋਝੀ ਪਾਇ ॥ Salok 4, 24:4 (P: 1423).
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਸੰ. ਰਾਸ਼ਿ. ਨਾਮ/n. ਸਮੂਹ. ਢੇਰ. ਸਮੁਦਾਯ। 2. ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼ਚਕ੍ਰ ਦਾ ਬਾਰ੍ਹਵਾਂ ਅੰਸ਼। 3. ਮੇਸ਼ ਆਦਿ ਰਾਸ਼ਿ ਵਾਲਾ ਚਕ੍ਰ. ਦੇਖੋ- ਬਾਰਹ ਰਾਸਿ। 4. ਮੂਲਧਨ. “ਜਿਨਾ ਰਾਸਿ ਨ ਸਚੁ ਹੈ, ਕਿਉ ਤਿਨਾ ਸੁਖ ਹੋਇ?” (ਸ੍ਰੀ ਮਃ ੧) 5. ਖਰੀਦਿਆ ਹੋਇਆ ਮਾਲ. “ਪੂੰਜੀ ਸਾਬਤੁ, ਰਾਸਿ ਸਲਾਮਤਿ,” (ਮਾਰੂ ਸੋਲਹੇ ਮਃ ੧) 6. ਫ਼ਾ. [راست] ਰਾਸ੍ਤ. ਵਿ. ਸਿੱਧਾ। 7. ਨਾਮ/n. ਸਤ੍ਯ. ਸੱਚ. “ਦ੍ਵਾਰਿਕਾ ਨਗਰੀ, ਰਾਸਿ ਬੁਗੋਈ.” (ਤਿਲੰ ਨਾਮਦੇਵ) 8. ਸਹੀ. ਦੁਰੁਸ੍ਤ. ਠੀਕ. “ਤਿਸੁ ਸੇਵਕ ਕੇ ਕਾਰਜ ਰਾਸਿ.” (ਸੁਖਮਨੀ) “ਕਾਰਜੁ ਸਗਲਾ ਰਾਸਿ ਥੀਆ” (ਪ੍ਰਭਾ ਮਃ ੫) 9. ਫ਼ਾ. [راستی] ਰਾਸ੍ਤੀ. “ਏਵ ਭਿ ਆਖਿ ਨ ਜਾਪਈ ਜਿ ਕਿਸੈ ਆਨੇ ਰਾਸਿ.” (ਵਾਰ ਆਸਾ) ਰਾਸ੍ਤੀ ਤੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਲਿਆਵੇਗਾ। 10. ਫ਼ਾ. [آراستہ] ਆਰਾਸ੍ਤਹ. ਸਵਾਰਿਆ ਹੋਇਆ. ਸਜਾਇਆ ਹੋਇਆ. “ਜੋ ਨ ਢਹੰਦੋ ਮੂਲਿ, ਸੋ ਘਰੁ ਰਾਸਿ ਕਰਿ.” (ਆਸਾ ਮਃ ੫) ਉਹ ਘਰ ਆਰਾਸ੍ਤਹ ਕਰ। 11. ਬੋਹਲ. ਧੜ. ਦੇਖੋ- ਰਾਸ 8. “ਰਾਸਿ ਬਿਰਾਨੀ ਰਾਖਤੇ ਖਾਯਾ ਘਰ ਕਾ ਖੇਤੁ.” (ਸ. ਕਬੀਰ) 12. ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਲੀਲਾ ਦੀ ਰਾਸ ਲਈ ਭੀ ਰਾਸਿ ਸ਼ਬਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ. ਦੇਖੋ- ਰਾਸਿਮੰਡਲੁ 1. Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|