Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Rahā-u. 1. ਰਹੋਂ। 2. ਟਿਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹਾਂ। 3. ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। 1. abide. 2. live. 3. abide. 1. ਉਦਾਹਰਨ: ਭਾਈ ਰੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਚਿ ਰਹਾਉ ॥ Raga Sireeraag 3, 44, 1:1 (P: 30). 2. ਉਦਾਹਰਨ: ਮੈ ਧਰ ਤੇਰੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਤੇਰੈ ਤਾਣਿ ਰਹਾਉ ॥ Raga Sireeraag 5, 82, 3:2 (P: 46). 3. ਉਦਾਹਰਨ: ਮੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਧਾਰੁ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਲਾਗਿ ਰਹਾਉ ॥ Raga Soohee 4, Asatpadee 2, 8:2 (P: 759). ਉਦਾਹਰਨ: ਜਿਉ ਤੂ ਰਾਖਹਿ ਤਿਵੈ ਰਹਾਉ ॥ Raga Basant 1, Asatpadee 4, 4:2 (P: 1189). ਉਦਾਹਰਨ: ਸਦਾ ਸਚੇ ਕੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾਂ ਭਾਈ ਸਦਾ ਸਚੇ ਕੈ ਸੰਗਿ ਰਹਾਉ ॥ (ਰਵਾਂ). Salok 3, 51:5 (P: 1419).
|
SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[1. var.] 1. from Raha, to cause to remain, fix, support, restrain. 2. Pause in hymns, which is to be repeated with singing and which generally contains the central idea
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
English Translation |
n.f. retrain; pause.
|
Mahan Kosh Encyclopedia |
ਨਾਮ/n. ਰਹਿਣ ਦਾ ਭਾਵ. ਇਸਥਿਤਿ. ਵਿਸ਼੍ਰਾਮ. “ਭਾਈ ਰੇ! ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਚਿ ਰਹਾਉ.” (ਸ੍ਰੀ ਮਃ ੩) 2. ਸ੍ਵਰ। 3. ਪਾਠ ਦੀ ਧਾਰਨਾ। 4. ਟੇਕ. ਸਥਾਈ. ਉਹ ਪਦ, ਜੋ ਗਾਉਣ ਵੇਲੇ ਵਾਰ ਵਾਰ ਅੰਤਰੇ ਪਿੱਛੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ. ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਰਹਾਉ ਸ਼ਬਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਇਹੀ ਭਾਵ ਹੈ.{1773} ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਰਹਾਉ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਛੱਡਕੇ ਜੋ ਮਨ ਮੰਨੇ ਬੋਲ ਗੁਰੁਬਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾਕੇ ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੀਰਤਨ ਦੀ ਰੀਤਿ ਤੋਂ ਅਗ੍ਯਾਤ ਹਨ. ਰਾਮਕਲੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜੀ ਦੇ ਅੰਤ “ਰਹਾਉ” ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਪੌੜੀ ਦੇ ਅੰਤ ਪਿਛਲੀ ਤੁਕ, “ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਸਚੇ ਪਾਤਿਸਾਹਿ ਤੂ ਸਚੀ ਨਾਈ”- ਜੋੜਕੇ ਪਾਠ ਕਰੋ. ਕਈ ਪਾਠੀਏ ਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ- ਗਉੜੀ ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ ਮਃ ੫ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਭੁ ਦੀਨ ਦਇਆਲਾ। ਤੇਰੇ ਸੰਤਨ ਕੀ ਮਨੁ ਹੋਇ ਰਵਾਲਾ.” ਸੁਖਮਨੀ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਸੁਖਮਨੀ ਸੁਖ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਭ ਨਾਮੁ। ਭਗਤ ਜਨਾ ਕੈ ਮਨਿ ਬਿਸਰਾਮ.” ਥਿਤੀ ਗਉੜੀ ਤੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਗੋਬਿੰਦ ਜਸੁ ਗਾਈਐ ਹਰਿ ਨੀਤ। ਮਿਲਿ ਭਜੀਐ ਸਾਧ ਸੰਗ ਮੇਰੇ ਮੀਤ.” ਗਉੜੀ ਥਿਤੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕੀ ਤੁਕਾਂ, “ਚਰਨ ਕਮਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰੰਗ ਲਾਗਾ। ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਭਏ ਮਨ ਨਿਰਮਲ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨ ਮਹਿ ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਾ.” ਆਸਾ ਪਟੀ ਮਃ ੧ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਮਨ ਕਾਹੈ ਭੂਲੇ ਮੂੜ ਮਨਾ। ਜਬ ਲੇਖਾ ਦੇਵਹਿ ਬੀਰਾ, ਤਉ ਪੜਿਆ.” ਆਸਾ ਪਟੀ ਮਃ ੩ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਮਨ ਐਸਾ ਲੇਖਾ ਤੂੰ ਕੀ ਪੜਿਆ। ਲੇਖਾ ਦੇਣਾ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਰਹਿਆ.” ਬਿਲਾਵਲ ਮਃ ੧ ਥਿਤੀ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਕਿਆ ਜਪੁ ਜਾਪਉ ਬਿਨੁ ਜਗਦੀਸੈ। ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਮਹਲੁ ਘਰੁ ਦੀਸੈ.” ਰਾਮਕਲੀ ਮਃ ੧ ਦਖਣੀ ਓਅੰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਸੁਣਿ ਪਾਂਡੇ! ਕਿਆ ਲਿਖਹੁ ਜੰਜਾਲਾ। ਲਿਖੁ ਰਾਮ ਨਾਮ ਗੁਰਮਤਿ ਗੋਪਾਲਾ.” ਰਾਮਕਲੀ ਮਃ ੧ ਸਿਧ ਗੋਸਟ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ, “ਕਿਆ ਭਵੀਐ ਸਚਿ ਸੂਚਾ ਹੋਇ। ਸਾਚ ਸਬਦਿ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਕੋਇ.” ਰਹਾਉ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਭੀ ਪਦ ਅਤੇ ਪਉੜੀਆਂ ਦੇ ਅੰਤ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ, ਰਾਮਕਲੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਾਕਰ ਪਾਠ ਪੂਰਣ ਹੋਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਖ਼ਯਾਲ ਸਹੀ ਨਹੀਂ. “ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਸਚੇ ਪਤਿਸਾਹਿ.” ਤੁਕ ਪਾਠ ਦਾ ਰਹਾਉ ਹੈ, ਬਾਕੀ ਸਭ ਗਾਉਣ ਦੇ ਰਹਾਉ ਹਨ. ਦੇਖੋ- ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ. Footnotes: {1773} ਸੰਪ੍ਰਦਾਈ ਗ੍ਯਾਨੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸਿੱਧਾਂਤ ਅਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰੀ ਖਿਆਲ ਰਹਾਉ ਦੀ ਤੁਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਂਦਾ ਹੈ.
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|