Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Jī-a. 1. ਜਿੰਦਾਂ, ਜਾਨਾਂ (ਜੀਉ ਦਾ ਬਹੁ ਵਚਨ)। 2. ਜੀਵ, ਪ੍ਰਾਣੀ। 3. ਆਤਮਾ, ਜੀਵਆਤਮਾ। 4. ਜੀਵਨ, ਜਿੰਦਗੀ। 5. ਮਨ, ਦਿਲ। 6. ਅੰਤਹਕਰਣ। 1. lives. 2. creatures, beings. 3. soul. 4. life. 5. mind, heart. 6. inner self, mind, soul. ਉਦਾਹਰਨਾ: 1. ਗਾਵੈ ਕੋ ਜੀਅ ਲੈ ਫਿਰਿ ਦੇਹ ॥ Japujee, Guru Nanak Dev, 3:6 (P: 2). ਸੋ ਕਿਉ ਮਨਹੁ ਵਿਸਾਰੀਐ ਜਾ ਕੇ ਜੀਅ ਪਰਾਣ ॥ Raga Sireeraag 1, 5, 4:1 (P: 16). 2. ਹੁਕਮੀ ਹੋਵਨਿ ਜੀਅ ਹੁਕਮਿ ਮਿਲੈ ਵਡਿਆਈ ॥ Japujee, Guru Nanak Dev, 2:2 (P: 1). ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਭਿ ਤੇਰਾ ਖੇਲਿ ॥ Raga Aaasaa 4, So-Purakh, 2, 2:3 (P: 11). ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਜੀਅ ਅੰਦਰਿ ਜਾਣਾ ॥ (ਜੀਵਾਂ ਅੰਦਰ ਵਿਆਪਕ). Raga Gaurhee 5, Vaar 1:3 (P: 318). 3. ਤੋਸਾ ਬੰਧਹੁ ਜੀਅ ਕਾ ਐਥੈ ਓਥੈ ਨਾਲਿ ॥ Raga Sireeraag 5, 90, 1:2 (P: 49). ਕੇਤੇ ਬੰਧਨ ਜੀਅ ਕੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੋਖ ਦੁਆਰ ॥ Raga Sireeraag 1, Asatpadee 14, 5:2 (P: 62). ਜੀਅ ਪ੍ਰਾਣ ਨਾਨਕ ਗੁਰੁ ਆਧਾਰੁ ॥ (ਆਤਮਾ ਤੇ ਜਿੰਦ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ). Raga Gaurhee 5, 107, 4:2 (P: 187). ਭਜੁ ਮਨ ਮੇਰੇ ਏਕੋ ਨਾਮ॥ ਜੀਅ ਤੇਰੇ ਕੈ ਆਵੈ ਕਾਮ ॥ Raga Gaurhee 5, 137, 1:1;2 (P: 193). ਜੀਅ ਪਿੰਡ ਕੇ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰੇ ॥ Raga Aaasaa 5, 99, 1:2 (P: 395). 4. ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਜੀਅ ਕਾ ਸਭਸੈ ਦੇਇ ਅਧਾਰੁ ॥ Raga Sireeraag 5, 99, 1:2 (P: 52). ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਮੁਕਤਿ ਜੁਗਤਿ ਜੀਅ ਕਾ ਦਾਤਾ ॥ (ਜੀਵਨ). Raga Gaurhee 5, Sukhmanee 8, 8:3 (P: 273). ਜੀਅ ਜੁਗਤਿ ਸੁਜਾਣੁ ਸੁਆਮੀ ਸਦਾ ਰਾਖਣਹਾਰੁ ॥ (ਜੀਵਨ ਜੁਗਤੀ). Raga Maaroo 5, Asatpadee 2, 3:2 (P: 1017). ਗੁਰ ਕਾ ਸੇਵਕੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਾਏ ਗੁਰੁ ਕਰਦਾ ਨਿਤ ਜੀਅ ਦਾਨਾ ਹੇ ॥ (ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ). Raga Maaroo 5, Solhaa 4, 3:3 (P: 1075). 5. ਮਨ ਬਾਂਛਤ ਫਲ ਦੇਤ ਹੈ ਸੁਆਮੀ ਜੀਅ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਸਾਰੇ ॥ Raga Sireeraag 5, Chhant 3, 2:4 (P: 80). ਹਰਿ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ਵਡੀ ਹੈ ਜਾ ਫਲੁ ਹੈ ਜੀਅ ਕਾ ॥ (ਜੀਆਂ ਵਿਚ ਜੋ ਹੋਵੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ). Raga Sireeraag 4, Vaar 6:3 (P: 84). ਤਿਉ ਸਤਿਗੁਰ ਸਿਖ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕੀ ਗੁਰਸਿਖ ਰਖੈ ਜੀਅ ਨਾਲੀ ॥ (ਹਿਰਦੇ ਨਾਲ). Raga Gaurhee 4, 51, 2:3 (P: 168). 6. ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਜੀਅ ਮਹਿ ਚੋਟ ॥ Raga Gaurhee 1, 5, 2:3 (P: 152). ਭ੍ਰਮ ਕੇ ਮੂਸੇ ਤੂੰ ਰਾਖਤ ਪਰਦਾ ਪਾਛੈ ਜੀਅ ਕੀ ਮਾਨੀ ॥ (ਅੰਦਰ ਦੀ/ਅੰਤਹਕਰਣ ਦੀ ਗੱਲ ਤੈਨੂੰ ਮੰਨਣੀ ਪਵੇਗੀ). Raga Aaasaa 5, 128, 1:2 (P: 403).
|
SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[P. n.] Creature, living being, life, soul, mind, heart
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
Mahan Kosh Encyclopedia |
ਨਾਮ/n. ਪ੍ਰਾਣੀ ਜੀਵਨ. “ਮੈ ਤਉ ਮੋਲਿ ਮਹਗੀ ਲਈ ਜੀਅ ਸਟੈ.” (ਧਨਾ ਰਵਿਦਾਸ) 2. ਮਨ. ਚਿੱਤ. “ਜੀਅ ਸੰਗਿ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ਧਰਤਾ.” (ਆਸਾ ਮਃ ੫) 3. ਜਲ. “ਬਾਬੀਹਾ ਬੇਨਤੀ ਕਰੇ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਦੇਹੁ ਜੀਅਦਾਨ.” (ਮਃ ੩ ਵਾਰ ਮਲਾ) ਇਸ ਥਾਂ “ਜੀਅ” ਦੋ ਅਰਥ ਰਖਦਾ ਹੈ, ਜਲ ਅਤੇ ਜੀਵਨ। 4. ਜ਼ਿੰਦਗੀ। 5. ਪ੍ਰਾਣੀ. ਜੀਵ. “ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਜੀਵਹਿ ਲੈ ਸਾਹਾ.” (ਮਃ ੧ ਵਾਰ ਮਾਝ) 6. ਜੀਵਾਤਮਾ। 7. ਦੇਖੋ- ਜਿਅ. Footnotes: X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|