Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Gʰat⒤. 1. ਦਿਲ। 2. ਘਟਦਾ। 3. ਥੋੜਾ। 4. ਸਰੀਰ, ਵਜੂਦ। 5. ਜੀਵ। 6. ਥਾਂ (ਦੂਜੇ ਘਟਿ ਦੇ ਅਰਥ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਹੈ)।
ਉਦਾਹਰਨਾ:
1. ਘਟਿ ਅਵਘਟਿ ਰਵਿਆ ਸਭ ਠਾਈ ਹਰਿ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਦਿਖਾਈਐ ॥ (ਦਿਲ ਵਿਚ ਭਾਵ ਅੰਦਰ). Raga Devgandhaaree 5, 1, 1:2 (P: 528).
ਭਗਤਿ ਗਿਆਨੁ ਦਇਆ ਭੰਡਾਰਣਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਵਾਜਹਿ ਨਾਦ ॥ Japujee, Guru Nanak Dev, 29:1 (P: 6).
2. ਘਟ ਫੂਟੇ ਘਟਿ ਕਬਹਿ ਨ ਹੋਈ ॥ Raga Gaurhee, Kabir, Baavan Akhree, 10ਸ:2 (P: 340).
ਮੇਰੀ ਮੇਰੀ ਕਰਦੇ ਘਟਿ ਗਏ ਤਿਨਾ ਹਥਿ ਕਿਹੁ ਨ ਆਇਆ ॥ Raga Vadhans 3, 3, 3:1 (P: 559).
3. ਸਭੁ ਕੋ ਆਖੈ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤੁ ਘਟਿ ਨ ਆਖੈ ਕੋਇ ॥ Raga Sireeraag 1, 3, 3:1 (P: 15).
ਸਭੁ ਕੋ ਪੂਰਾ ਆਪੇ ਹੋਵੈ ਘਟਿ ਨ ਕੋਈ ਆਖੈ ॥ Raga Aaasaa 1, Vaar 11, Salok, 1, 2:9 (P: 469).
4. ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਕਾ ਮੁਖਿ ਟਿਕਾ ਤਿਤੁ ਘਟਿ ਮਤਿ ਵਿਗਾਸੁ ॥ Raga Sireeraag 1, 8, 1:2 (P: 17).
ਤਾ ਤੇ ਰਮਈਆ ਘਟਿ ਘਟਿ ਚੀਨਾ ॥ (ਹਰ ਵਜੂਦ ਵਿਚ ਵੇਖਿਆ). Raga Gaurhee 5, Asatpadee 1, 1:4 (P: 235).
5. ਜਾ ਕੀ ਸੋਭਾ ਘਟਿ ਘਟਿ ਬਨੀ ॥ (ਹਰ ਜੀਵ ਵਿਚ). Raga Gaurhee 5, 90, 2:4 (P: 182).
ਪ੍ਰਤਿਪਾਲੇ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਸਾਰੀਐ ॥ (ਹਰ ਜੀਵ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ). Raga Aaasaa 5, 109, 2:1 (P: 398).
ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਵੈ ਘਟਿ ਘਟਿ ਭੇਦ ॥ (ਗੁਰਮੁਖ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਭੇਦ ਜਾਣਦਾ ਹੈ). Raga Raamkalee, Guru Nanak Dev, Sidh-Gosat, 37:2 (P: 942).
6. ਘਟਿ ਘਟਿ ਸੁਰ ਨਰ ਸਹਜ ਸਮਾਧਿ ॥ Raga Aaasaa 1, Asatpadee 9, 6:2 (P: 416).
ਉਦਾਹਰਨ:
ਗਿਰਿ ਤਰ ਥਲ ਜਲ ਭਵਨ ਭਰਪੁਰਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਲਾਵਨ ਛਾਵਨੀ ਨੀਕੀ ॥ (ਹਰ ਥਾਂ). Raga Malaar 5, 25, 2:1 (P: 1272).
|
| SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
1. heart, mind, being. 2. less, small, lesser.
SGGS Gurmukhi-English dictionary created by
Dr. Kulbir Singh Thind, MD, San Mateo, CA, USA.
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਦਿਲ ਵਿੱਚ. ਮਨ ਅੰਦਰ. “ਤਿਤੁ ਘਟਿ ਦੀਵਾ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਇ.” (ਰਾਮ ਮਃ ੧) “ਘਟਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਨ ਚੀਨਾ.” (ਗੂਜ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ) 2. ਘੜੇ ਅੰਦਰ. “ਘਟਿ ਮਹਿ ਸਿੰਧੁ ਕੀਓ ਪਰਗਾਸ.” (ਰਾਮ ਮਃ ੫) ਤੁੱਛ ਜੀਵ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ (ਆਤਮਾ) ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਹੈ। 3. ਸ਼ਰੀਰ ਵਿੱਚ. “ਜਿਚਰੁ ਘਟਿ ਅੰਤਰਿ ਹੈ ਸਾਸਾ.” (ਸੋਰ ਮਃ ੩). Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|