Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary | |
Kar(i). 1. ਕਰ ਕੇ, ਸਿਰਜ ਕੇ। 2. ਕਿੰਝ, ਕਿਸਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ। 3. ਕਰਕੇ। 4. ਨਾਲ। 5. ਕੇ। 6. ਕਰੋ। 7. ਬਣਾਈ, ਸਿਰਜੀ। 8. ਦੁਆਰਾ। 9. ਸਮਝ ਕੇ। 10. ਉਕਰਿਆ, ਲਿਖ ਕੇ। 11. ਸਦਕਾ। 12. ਵਾਸਤੇ। 13. ਨਾਲ। 14. ਰੱਖ। 1. create. 2. how. 3. doing. 4. with. 5. by. 6. make. 7. made, created. 8. by. 9. thinking. 10. inscribed. 11. due to. 12. for. 13. with. 14. enshrine, keep. 1. ਉਦਾਹਰਨ: ਕੀਟਾ ਅੰਦਰਿ ਕੀਟੁ ਕਰਿ ਦੋਸੀ ਦੋਸੁ ਧਰੇ ॥ (ਸਿਰਜ ਕੇ). Japujee, Guru ʼnanak Dev, 7:5 (P: 2). ਉਦਾਹਰਨ: ਕੋਟਿ ਜਨਾ ਕਰਿ ਸੇਵ ਲਗਾਇਆ ਜੀਉ ॥ (ਪੈਦਾ ਕਰ/ਸਿਰਜ ਕੇ). Raga Gaurhee 5, 166, 1:2 (P: 216). ਉਦਾਹਰਨ: ਪੁਤ੍ਰੀ ਕਉਲੁ ਨ ਪਾਲਿਓ ਕਰਿ ਪੀਰਹੁ ਕੰਨ੍ਹ੍ਹ ਮੁਰਟੀਐ ॥ (ਕੀਤੇ/ਥਾਪੇ ਹੋਏ). Raga Raamkalee, Balwand & Sata, Vaar 2:10 (P: 967). 2. ਉਦਾਹਰਨ: ਕਿਵ ਕਰਿ ਆਖਾ ਕਿਵ ਸਾਲਾਹੀ ਕਿਉ ਵਰਨੀ ਕਿਵ ਜਾਣਾ ॥ (ਕਿਸ ਤਰਾਂ ਕਰਕੇ, ਕਿੰਝ). Japujee, Guru ʼnanak Dev, 21:15 (P: 4). ਉਦਾਹਰਨ: ਮਾਇਆ ਸਰੁ ਸਬਲੁ ਵਰਤੈ ਜੀਉ ਕਿਉ ਕਰਿ ਦੁਤਰੁ ਤਰਿਆ ਜਾਇ ॥ (ਕਰਕੇ, ਕਿੰਝ). Raga Gaurhee 3, Chhant 4, 1:1 (P: 245). 3. ਉਦਾਹਰਨ: ਵੇਖੈ ਵਿਗਸੈ ਕਰਿ ਵੀਚਾਰੁ ॥ (ਵਿਚਾਰ ਕਰਕੇ). Japujee, Guru ʼnanak Dev, 37:17 (P: 8). ਉਦਾਹਰਨ: ਬਹੁ ਭੇਖ ਕਰਿ ਭਰਮਾਈਐ ਮਨਿ ਹਿਰਦੈ ਕਪਟੁ ਕਮਾਇ ॥ (ਕਰਕੇ, ਬਣਾਕੇ). Raga Sireeraag 3, 35, 1:1 (P: 26). ਉਦਾਹਰਨ: ਬਹੁਤੁ ਦਰਬੁ ਕਰਿ ਮਨੁ ਨ ਅਘਾਨਾ ॥ (ਭਾਵ ਇਕਠਾ ਕਰਕੇ). Raga Gaurhee 5, 80, 1:1 (P: 179). 4. ਉਦਾਹਰਨ: ਹਥਿ ਕਰਿ ਤੰਤੁ ਵਜਾਵੈ ਜੋਗੀ ਥੋਥਰ ਵਾਜੈ ਬੇਨ ॥ (ਕਰਕੇ ਭਾਵ ਫੜ ਕੇ). Raga Aaasaa 4, 61, 1:1 (P: 368). ਉਦਾਹਰਨ: ਸਿਧਾ ਕੇ ਆਸਣ ਜੇ ਸਿਖੈ ਇੰਦ੍ਰੀ ਵਸਿ ਕਰਿ ਕਮਾਇ ॥ Raga Vadhans 3, 1, 2:1 (P: 558). 5. ਉਦਾਹਰਨ: ਸੰਬਤਿ ਸਾਹਾ ਲਿਖਿਆ ਮਿਲਿ ਕਰਿ ਪਾਵਹੁ ਤੇਲੁ ॥ Raga Gaurhee 1, Sohlay, 1, 3:1 (P: 12). ਉਦਾਹਰਨ: ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਾਧ ਮਗ ਸੁਨਿ ਕਰਿ ਨਿਮਖ ਨ ਹਰਿ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ॥ Raga Gaurhee 9, 6, 1:2 (P: 220). ਉਦਾਹਰਨ: ਦਾਨੁ ਦੇਇ ਕਰਿ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ॥ (ਦਾਨ ਦੇ ਕੇ). Raga Aaasaa 5, 8, 1:1 (P: 372). 6. ਉਦਾਹਰਨ: ਕਰਿ ਸਾਧੂ ਅੰਜੁਲੀ ਪੁਨੁ ਵਡਾ ਹੇ ॥ Raga Gaurhee 4, Sohlay, 4, 1:1 (P: 13). ਉਦਾਹਰਨ: ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਇਹੈ ਸੁਖੁ ਮਾਗੈ ਮੋ ਕਉ ਕਰਿ ਸੰਤਨ ਕੀ ਧੂਰੇ ॥ (ਬਣਾ ਦਿਓ, ਕਰੋ). Raga Gaurhee 5, Sohlay, 5, 4:2 (P: 13). ਉਦਾਹਰਨ: ਸੰਤੋਖੁ ਪਿਤਾ ਕਰਿ ਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਅਜਨਮਾ ॥ (ਬਣਾ). Raga Gaurhee 4, 65, 1:3 (P: 173). ਉਦਾਹਰਨ: ਖਿਮਾ ਧੀਰਜੁ ਕਰਿ ਗਊ ਲਵੇਰੀ ਸਹਜੇ ਬਛਰਾ ਖੀਰੁ ਪੀਐ ॥ (ਮਨ ਰੂਪੀ ਵੱਛਾ). Raga Parbhaatee 1, 7, 4:1 (P: 1329). 7. ਉਦਾਹਰਨ: ਜਿਨਿ ਦੀਏ ਸੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵਈ ਪਸੂ ਹਉ ਕਰਿ ਜਾਣੀ ॥ (ਆਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ). Raga Gaurhee 4, 50, 3:3 (P: 167). 8. ਉਦਾਹਰਨ: ਦਹ ਦਿਸਿ ਲੈ ਇਹੁ ਮਨੁ ਦਉਰਾਇਓ ਕਵਨ ਕਰਮ ਕਰਿ ਬਾਧਾ ॥ Raga Gaurhee 5, 163, 1:2 (P: 215). 9. ਉਦਾਹਰਨ: ਕਰਿ ਪੂਜੈ ਸਗਲ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ॥ Raga Gaurhee 5, Sukhmanee 9, 3:4 (P: 274). ਉਦਾਹਰਨ: ਕਰਿ ਸੇਵਹਿ ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਭੁਖ ਜਾਇ ਲਹਿ ਮੇਰੀ ॥ (ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਸਮਝਕੇ). Raga Aaasaa 4, Chhant 19, 3:3 (P: 451). ਉਦਾਹਰਨ: ਮਿਠਾ ਕਰਿ ਕੈ ਖਾਇਆ ਬਹੁ ਸਾਦਹੁ ਵਧਿਆ ਰੋਗੁ ॥ Raga Soohee 3, Vaar 1, Salok, 3, 1:3 (P: 785). 10. ਉਦਾਹਰਨ: ਜੋ ਕਰਿ ਪਾਇਆ ਸੋਈ ਹੋਗੁ ॥ Raga Gaurhee 5, Sukhmanee 16, 2:2 (P: 284). ਉਦਾਹਰਨ: ਕਰਿ ਕਰਤੈ ਕਰਣੀ ਕਰਿ ਪਾਈ ॥ (ਪਹਿਲੇ 'ਕਰਿ' ਦੇ ਅਰਥ 'ਕਰਕੇ' 'ਸਿਰਜ ਕੇ' ਹੈ). Raga Raamkalee 1, Oankaar, 18:6 (P: 932). 11. ਉਦਾਹਰਨ: ਧਾਵਤ ਜੋਨਿ ਜਨਮ ਭ੍ਰਮਿ ਥਾਕੇ ਅਬ ਦੁਖ ਕਰਿ ਹਮ ਹਾਰਿਓ ਰੇ ॥ Raga Gaurhee, Kabir, 56, 4:1 (P: 335). ਉਦਾਹਰਨ: ਦੁਖ ਸੁਖ ਕਰਿ ਕੈ ਕੁਟੰਬੁ ਜੀਵਾਇਆ ॥ (ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਸਹਾਰ ਕੇ). Raga Soohee, Kabir, 1, 2:1 (P: 792). 12. ਉਦਾਹਰਨ: ਦੋਹਾਗਣੀ ਪਿਰ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣਹੀ ਕਿਆ ਕਰਿ ਕਰਹਿ ਸੀਗਾਰੁ ॥ (ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ). Raga Aaasaa 3, Asatpadee 37, 5:1 (P: 430). 13. ਉਦਾਹਰਨ: ਜਲੁ ਢੋਵਉ ਇਹ ਸੀਸ ਕਰਿ ਕਰ ਪਗ ਪਖਲਾਵਉ ॥ (ਸਿਰ ਨਾਲ). Raga Bilaaval 5, 51, 1:1 (P: 813). 14. ਉਦਾਹਰਨ: ਹਰਿ ਸਭਨਾ ਕਾ ਹੈ ਖਸਮੁ ਸੋ ਭਗਤ ਜਨ ਚਿਤਿ ਕਰਿ ॥ (ਹੇ ਭਗਤ ਜਨ ਯਾਦ ਰੱਖ/ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਰੱਖ). Raga Bilaaval 4, Vaar 2:4 (P: 849).
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਕਰ (ਹੱਥ) ਵਿੱਚ. ਕਰ ਮੇਂ. “ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਨਵ ਨਿਧਿ ਬਸਹਿ ਜਿਸੁ ਸਦਾ ਕਰਿ.” (ਫੁਨਹੇ ਮਃ ੫) 2. ਕ੍ਰਿ.ਵਿ. ਕਰਕੇ. “ਕਰਿ ਅਨਰਥ ਦਰਬੁ ਸੰਚਿਆ.” (ਵਾਰ ਜੈਤ) 3. ਸੰ. करिन्. ਹਾਥੀ, ਜੋ ਕਰ (ਸੁੰਡ) ਵਾਲਾ ਹੈ. “ਏਕਹਿ ਕਰ ਕਰਿ ਹੈ ਕਰੀ, ਕਰੀ ਸਹਸ ਕਰ ਨਾਹਿ.” (ਵ੍ਰਿੰਦ) ਇੱਕੇ ਹੱਥ (ਸੁੰਡ) ਨਾਲ ਹਾਥੀ ਕਰੀ (ਬਾਂਹ ਵਾਲਾ) ਆਖੀਦਾ ਹੈ, ਹਜਾਰ ਹੱਥ ਵਾਲਾ (ਸਹਸ੍ਰਵਾਹ) ਕਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ. Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|