Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Asur. 1. ਵਿਕਰਮ, ਵਿਕਾਰ। 2. ਵਿੱਕਰਮੀ ਦੈਂਤ। 1. evil deeds, evil passions. 2. evil incarnation, demon. ਉਦਾਹਰਨਾ: 1. ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੈ ਸੁਖਿ ਵਸੈ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੁ ਹੋਇ ॥ Raga Sireeraag 3, 44, 3:3 (P: 30). 2. ਸੁਖ ਦਾਤਾ ਦੁਖ ਮੇਟਣੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ੳਸੁਰ ਸੰਘਾਰ ॥ Raga Sireeraag 1, Asatpadee 10, 3:3 (P: 59).
|
SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[Sk. N.] Demon
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
English Translation |
n.m. demon, evil spirit; ogre, monster; Satan, devil.
|
Mahan Kosh Encyclopedia |
ਸੰ. ਨਾਮ/n. ਜੋ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਫੈਂਕ ਦਿੰਦਾ ਹੈ. ਦੈਤ. ਦੇਖੋ- ਅਸ੍ ਧਾ. “ਅਨਗਨ ਕਾਲ ਅਸੁਰ ਤਬ ਮਾਰੇ.” (ਚਰਿਤ੍ਰ ੪੦੫) 2. ਪ੍ਰੇਤ. ਭੂਤਨਾ। 3. ਸੂਰਜ, ਜੋ ਚਮਕਦਾ ਹੈ. ਦੇਖੋ- ਅਸ੍ ਧਾ। 4. ਭਾਵ- ਵਿਕਾਰ. ਕੁਕਰਮ. “ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੈ ਸੁਖਿ ਵਸੈ.” (ਸ੍ਰੀ ਮਃ ੩) “ਸਤਿਗੁਰੁ ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੁ.” (ਸ੍ਰੀ ਅ: ਮਃ ੧) 5. ਕੁਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ. ਕੁਕਰਮੀ ਜੀਵ. “ਕੁਕ੍ਰਿਤ ਕਰਮ ਜੇ ਜਗ ਮਹਿ ਕਰਹੀ। ਨਾਮ ਅਸੁਰ ਤਿਨ ਕੋ ਜਗ ਧਰਹੀ.” (ਵਿਚਿਤ੍ਰ) 6. ਨਿਘੰਟੁ{47} ਵਿੱਚ ਅਸੁਰ ਦਾ ਅਰਥ ਬੱਦਲ (ਮੇਘ) ਹੈ। 7. ਵਿ. ਅਸੁ (ਪ੍ਰਾਣ) ਧਾਰੀ. ਜ਼ਿੰਦਾ. ਜੀਵਨਦਸ਼ਾ ਵਾਲਾ। 8. ਸ਼ਸਤ੍ਰਨਾਮਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਅਜਾਣ ਲਿਖਾਰੀਆਂ ਨੇ अस्र (ਅਸ੍ਰ) ਦੀ ਥਾਂ ਅਸੁਰ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ. ਅਸ੍ਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਫੈਂਕਿਆ ਹੋਇਆ. ਚਲਾਇਆ ਹੋਇਆ. ਦੇਖੋ- ਅਸ੍ ਧਾ. “ਪਸੁਪਤਿ ਪ੍ਰਿਥਮ ਬਖਾਨਕੈ ਅਸੁਰ ਸ਼ਬਦ ਫੁਨ ਦੇਹੁ.” (੧੧੨) ਸ਼ੁਧ ਪਾਠ ਹੈ- “ਅਸ੍ਰ ਸਬਦ ਫੁਨ ਦੇਹੁ.” ਪਸ਼ੁਪਤਿ (ਸ਼ਿਵ) ਕਰਕੇ ਫੈਂਕਿਆ ਹੋਇਆ ਤੀਰ। 9. ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਂ ਅਸੁਰ ਸ਼ਬਦ ਦੇਵਤਾ ਬੋਧਕ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸ੍ ਧਾਤੁ ਦਾ ਅਰਥ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾ ਹੈ. ਅਸੁ (ਪ੍ਰਾਣ) ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਭੀ ਅਸੁਰ ਹੈ. ਦੇਖੋ- ਰਿਗਵੇਦ ੧-੩੫-੯ ਦਾ ਭਾਸ਼੍ਯ- “असुरः सर्वेषां प्राणदः.” ਪਾਰਸੀਆਂ ਦੇ ਧਰਮਗ੍ਰੰਥ ਜੰਦ ਵਿੱਚ “ਅਹੁਰ” ਦੇਵਤਾ ਬੋਧਕ ਹੈ, ਪਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦਾ ਸੱਸਾ ਹਾਹਾ ਹੋਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਜੈਸੇ- ਸਪ੍ਤ-ਹਫ਼ਤ, ਦਸ਼-ਦਹ, ਮਾਸ-ਮਾਹ ਆਦਿ। 10. ਵਾਲਮੀਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ਬਾਲਕਾਂਡ ਦੇ ੪੫ ਵੇਂ ਅਧ੍ਯਾਯ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖੀਰਸਮੁੰਦਰ ਰਿੜਕਣ ਵੇਲੇ ਵਰੁਣ ਦੀ ਕੰਨ੍ਯਾ ਵਾਰੁਣੀ (ਸ਼ਰਾਬ), ਜਿਸ ਨੂੰ “ਸੁਰਾ” ਆਖਦੇ ਹਨ ਪਰਗਟ ਹੋਈ, ਦੈਤਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨਾ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਉਂ ਅਸੁਰ ਹੋਇਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਰਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਸੁਰ ਕਹਾਏ. Footnotes: {47} ਕਸ਼੍ਯਪ ਦਾ ਰਚਿਆ ਹੋਇਆ ਵੇਦ ਦਾ ਕੋਸ਼, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਯਾਸਕ ਮੁਨੀ ਨੇ “ਨਿਰੁਕ੍ਤ” ਨਾਮਕ ਟੀਕਾ ਕੀਤਾ ਹੈ. ਇਹ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ. ਇਸ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਵੇਦ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਚੰਗਾ ਅਰਥ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|