Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
SGGS Gurmukhi-Gurmukhi Dictionary |
Uraḏẖ. 1. ਉਪਰ, ਉਤੇ, ਉਪਰ ਵਲ। 2. ਉਤਕ੍ਰਿਸ਼ਟ ਤਪ ਸਿੱਧਾਂ ਦਾ ਇਕ ਆਸਨ, ਬਾਹਵਾਂ ਉਚੀਆਂ ਕਰ ਤਪ ਕਰਨਾ। 3. ਉਲਟਾ, ਮੂੰਧਾ। 4. ਕਰਤਾਰ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚਾ ਹੈ ('ਸ਼ਬਦਾਰਥ' ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਅਰਥ ਊਚ ਨੀਚ ਕੀਤੇ ਹਨ)। 5. ਉਚਾ। 1. upward, above. 2. higher, supreme. 3. upside down, inverse, face downward. 4. God (Creator) who is the highest. 5. upward. 1. ਉਦਾਹਰਨ: ਅਰਧ ਉਰਧ ਮੁਖਿ ਲਾਗੋ ਕਾਸੁ ॥ Raga Bhairo, Kabir, Asatpadee 1, 5:1 (P: 1162). 2. ਉਦਾਹਰਨ: ਕਾਂਇਆ ਸਾਧੈ ਉਰਧ ਤਪੁ ਕਰੈ ਵਿਚਹੁ ਹਉਮੈ ਨ ਜਾਇ ॥ Raga Sireeraag 3, 51, 1:1 (P: 33). 3. ਉਦਾਹਰਨ: ਉਰਧ ਪੰਕ ਲੈ ਸੂਧਾ ਕਰੈ ॥ Raga Gaurhee, Kabir, Vaar 4:4 (P: 344). 4. ਉਦਾਹਰਨ: ਅਰਧ ਉਰਧ ਕੀ ਸੰਧਿ ਕਿਉ ਜਾਨੈ. Raga Gaurhee 1, Asatpadee 16, 7:1 (P: 228). ਉਦਾਹਰਨ: ਅਰਧਹ ਉਰਧ ਦੋਊ ਤਹ ਨਾਹੀ ਰਾਤਿ ਦਿਨਸ ਤਹਿ ਨਾਹੀ ॥ Raga Gaurhee, Kabir, 48, 2:1 (P: 333). 5. ਉਦਾਹਰਨ: ਉਰਧ ਮੂਲ ਜਿਸੁ ਸਾਖ ਤਲਾਹਾ ਚਾਰਿ ਬੇਦ ਜਿਤੁ ਲਾਗੇ ॥ Raga Goojree 1, Asatpadee 7, 2:1 (P: 503).
|
SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[1. adj. 2. Desi] 1. (From Sk. Ūraddhava) high. 2. with face downward, inverse
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
English Translation |
adj. upside down.
|
Mahan Kosh Encyclopedia |
ਸੰ. ऊद्घेव- ਊਧ੍ਵ਼. ਕ੍ਰਿ. ਵਿ- ਉੱਪਰ. ਉੱਪਰ ਦੀ ਤਰਫ਼. ਉੱਪਰ ਵੱਲ. "ਊਰਧ ਮੂਲ ਜਿਸੁ ਸਾਖ ਤਲਾਹਾ, ਚਾਰ ਬੇਦ ਜਿਤੁ ਲਾਗੇ". ¹ (ਗੂਜ ਅਃ ਮਃ ੧)। (2) ਵਿ- ਉੱਚਾ. ਬਲੰਦ. "ਗਰਭ ਕੁੰਡਲ ਮਹਿ ਉਰਧ ਧਿਆਨੀ". (ਮਾਰੂ ਸੋਲਹੇ ਮਃ ੧) ਦੇਖੋ, ਉਰਧ ਧਿਆਨੀ। (3) ਖੜਾ. ਖਲੋਤਾ। (4) {ਸੰਗ੍ਯਾ}. ਕਰਤਾਰ, ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੈ. "ਅਰਧਹਿ ਉਰਧ ਮਿਲਿਆ ਸੁਖ ਪਾਵਾ". (ਗਉ ਬਾਵਨ ਕਬੀਰ) ਜੀਵ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਮਿਲਿਆ, ਤਦ ਸੁਖ ਪਾਇਆ। (4) ਵਿ- ਮੂਧਾ. ਉਲਟਾ. ਅਧੋ. (अधम्) "ਉਰਧ ਪੰਕ ਲੈ ਸੂਧਾ ਕਰੈ". (ਗਉ ਵਾਰ ਸੱਤ ਕਬੀਰ) ਮੂਧਾ ਪੰਕਜ (ਕਮਲ ਮਨ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਊਰਧ. [¹ऊद्घर्च मृल मध शाख मश्र्वत्ध प्राहु रच्ययम्। बन्दोसि यस्य परणीनि वस्त वेद स वेदचित। (ਭ. ਗੀਤਾ. ੧੫-੧)]. ॥
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See http://www.ik13.com
|
|